Światło laserowe stanowi realne niebezpieczeństwo dla pilota i załogi kokpitu

Kontynuując temat laserów dziś zajęliśmy się faktami dotyczącymi oślepienia załóg samolotów i śmigłowców przez wiązkę lasera emitowanej z ziemi.

Gra w „laserowych snajperów” to nie jest przypadkowe działanie wynikająca z błędu, celowanie zielonym laserem w samoloty i śmigłowce to świadome sprowadzenie zagrożenia na załogę, pasażerów oraz przypadkowe osoby.

Pomimo bezwzględnego zakazu kierowania lasera w stronę samolotów tego typu sytuacje zdarzają się niestety cyklicznie, co zdaniem Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych wynika między innymi z niemal nieograniczonego dostępu do laserów różnej mocy.

W USA działanie snajperów laserowych notowane jest przeważnie między godziną 1:00 a 5:00 nad ranem,  96% zanotowanych wypadków do celowania w samoloty wykorzystywano zielony laser. Do oświetlania laserem samolotów dochodzi zazwyczaj na niewielkiej wysokości. Z danych wynika, że najczęściej oślepiane są załogi samolotów cywilnych, podchodzących do lądowania w okolicach dużych lotnisk, kiedy wymaga szczególnej koncentracji.


Wskaźniki laserowe są powszechnie dostępne

Metalowy wskaźnik z zielonym laserem o mocy wyjściowej wiązki 5 m w i z bateriami można kupić w centrum miasta za 129 zł. Waży 35 gramów i ma zasięg… 5 KILOMETRÓW

Oferta z internetu: „ zielony laser jest mocniejszy od czerwonego, sprawia że jego użyteczność jest niepodważalna nawet w dzień i przy mocnym oświetleniu (…) wskaże obiekt oddalony nawet o 8 km! (…) szczególnie nocą lub w gęstszej atmosferze, idealnie widoczna jest cała wiązka lasera, która efektownie ukazuje drogę do celu! Zielona wiązka lasera jest doskonale widoczna w nocy lub w dymie” (cena 45 zł).

Moc powszechnie dostępnych laserów zwiększyła się ok 45 razy w porównaniu do mocy laserów sprzed 10 lat. Średnia cena lasera o mocy 300 mW (miliwat) obniżyła się średnio 30 razy w ciągu ostatnich 10 lat. Wówczas laser tej mocy był dostępny jedynie dla naukowców i w zastosowaniach przemysłowych. Obecnie w USA taki laser w sieci można kupić za 20 USD.

Amatorskie ogólnodostępne wskaźniki laserowe: („zielona kropka” green dot) dzięki dalekiemu zasięgowi stały się popularne wśród miłośników astronomii, którzy mogą przy jego pomocy pokazać innym różne obiekty na niebie, ale moda na „grę” w laserowych snajperów, sprawiła, że laser stał się rekwizytem niebezpiecznym, w sytuacji celowania światłem w oczy pilota.


Uszkodzenie oka laserem

Światło laserowe (wiązka) jest bardzo jasne i istnieje poważne ryzyko uszkodzenia wzroku w przypadku bezpośredniego skierowania na siatkówkę (światłoczułą warstwę oka). Skupiona wiązka światła, może doprowadzić także do poparzenia, skutkującego powstaniem blizny. Uszkodzona siatkówka przestaje wówczas w danym miejscu reagować na światło, a zakończenia nerwowe przetwarzać je na impulsy elektryczne.

Oświetlenie kabiny pilotów zabawkowym laserem małej mocy, dokonane z odległości setek czy nawet tysięcy metrów, może spowodować oślepienie, olśnienie pilota lub w skrajnych przypadkach nawet doprowadzić do uszkodzenia oka (patrz tabela).


Dlaczego wiązka laserowa stanowi realne zagrożenie

Światło emitowane przez amatorski laser 1,5 km nad ziemią nie tworzy już skupionej wiązki, ponieważ następuje zjawisko dywergencji, kokpit rozświetlony jest już rozproszoną plamą, w dodatku małe rysy czy drobinki brudu na szybie powodują dodatkowe rozproszenie światła, ponadto laser dociera seriami tworząc efekt światła stroboskopowego.

Na wysokości 300 metrów przy lądowaniu lub starcie oślepienie pilota jest niemal pewne.

Na wysokości 1,6 km laser z klasy 3B (patrz tabela) o mocy 499 mW, powoduje chwilowe oślepienie pilota, pojawia się wówczas efekt nałożenia oślepiającego błysku na widziany obraz, adaptacja oka do normalnego widzenia trwa jakiś czas.

Dla zielonego lasera o długości fali 555 nm o wąskiej wiązce (dywergencja: 0,5 miliradianda) dane wyglądają następująco:

  • Na wysokości 7,1 km olśnienie może zablokować pole widzenia pilota.
  • Na wysokości 3000 metrów zwykły zielony laser może zakłócić pole widzenia.
  • W odległości 71 km od źródła emisji światło, które rozjaśnia kabinę jest czynnikiem niezwykle rozpraszającym.

Nagły rozbłysk czy nawet niegroźne, chwilowe oślepienie powoduje rozproszenie uwagi załogi w czasie, gdy wymagane jest największe skupienie, np. w momencie, w którym trzeba obserwować wiele parametrów (np. wysokość względem ziemi),  może nastąpić spóźnienie wyrównania, zboczenie z osi drogi startowej, co  może skończyć się lotniczą katastrofą.


Okulary z blokadą wiązki lasera skuteczną ochroną przed zagrożeniem laserowym

Krytycznym problemem staje się więc skuteczna ochrona oczu przed światłem lasera. W obliczu realnego zagrożenia przeciwlaserowe okulary ochronne powinny być obowiązkowym elementem wyposażenia pilotów i załóg kokpitów samolotów i śmigłowców służb cywilnych, medycznych i mundurowych.

Inne posty z tej kategorii

22 maja 2021

Hełmy Batlskin Caiman® dla kanadyjskich sił zbrojnych

Wkładki korekcyjne do okularów i gogli balistycznych, czy można zakładać okulary korekcyjne pod gogle balistyczne?

Antylaserowe okulary dla pilotów

Bielizna termoaktywna - jak działa, co daje i jak ją wybrać? – poradnik

Adres

Ha3o

Lotnicza 9

04-192 Warszawa

    Załącz plik

    Wyślij

    mail_outline